بازشناسی مقوله ها و شاخص های اقدام-پژوهی و ارزیابی از میزان انطباق آثار معلّمان پژوهنده با این شاخص ها

چکیده پژوهش حاضر، با اهداف بازشناسی مقوله ها و شاخص های معتبر و معرف اقدام پژوهی و معرفی آن ها به جامعه ی علمی کشور، به خصوص کاربران اصلی این نوع از پژوهش، و هم چنین ارزیابی از آثار اقدام پژوهی مطابق با این مقوله ها و شاخص ها انجام شد. این پژوهش، از حیث روش، یک پژوهش ارزشیابی با اهداف آشکارِ ساخت ابزاری معتبر و معرف ـبراساس مقوله ها و شاخص های بازشناسی شده ـ جهت ارزیابی از گزارش های اقدام پژوهی و مقایسه ی آن با نتایج ارزیابی ارزیابان آموزش و پرورش با روش معمول بود. پس از بررسی آثار مهم اندیشمندان داخلی و خارجی گستره ی اقدام-پژوهی، تعداد 9 مقوله ی اصلی و 27 شاخص معتبر و معرف برای اقدام پژوهی بازشناسی و سپس با تخصیص 50 گویه ، سیاهه ای با عنوان «سیاهه ی ارزیابی از گزارش های اقدام پژوهی» تدوین شد. روایی محتوایی این سیاهه توسط صاحب نظران و متخصصان شناخته شده ی حوزه ی اقدام پژوهی واکاوی و مورد پذیرش واقع شد. هم-چنین، جهت احراز پایایی ابزار، تعداد 5 گزارش اقدام پژوهی یکسان در اختیار 4 نفر از متخصصان و داوران زبده ی اقدام-پژوهی قرارگرفته و پس از ارزیابی گزارش ها میانگین ضرایب همبستگی اسپیرمن بین نتایج داوران 70/. و ضریب توافق کندال نیز 62/. به دست آمد. پس از این تعداد 45 اثر با روش هدفمند از میان آثار برتر اقدام پژوهی معلمان پژوهنده ی استان قم، انتخاب و با سیاهه ی محقق ساخته مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین نتایج این ارزیابی با نتایج ارزیابی ارزیابان آموزش و پرورش، همبستگی ضعیف، اما معنی داری به میزان 29/. وجود دارد. کلید واژه ها: مقوله ها و شاخص های اقدام پژوهی، معلم پژوهنده، اعتبار بخشی، سیاهه ی ارزشیابی